گلایسین یا گلیسین چیست؟ 

گلایسین (Glycine) ساده ترین امینو اسید تشکیل دهنده بافت ماهیچه ای موجود زنده است و با کدون های GGU، GGC، GGA یا GGG نشان داده می شود. گلیسین ساده ترین و سبک ترین آمینواسید پایدار در تمام سلول های زنده و در بین آمینواسید می باشد. این ترکیب دارای هر دو سر آبگریز و آبدوست است. گلایسین یکی از امینواسید هایی است که بدن انسان از آن برای تولید پروتئین استفاده می کند. همچنین بدن برای رشد و نگهداری بافت ها و سنتز مواد مهمی مانند هورمون ها و آنزیم ها نیز به آن نیاز دارد. گلایسین زیر واحد مرکزی کلیه پورین ها را تشکیل می دهد. این آمینواسید یک انتقال دهنده عصبی مهاری در سیستم عصبی مرکزی به ویژه در نخاع، ساقه مغز و شبکیه است. گرید صنعتی آن یک ماده جامد کریستالی بی رنگ و با طعم شیرین مزه است.

تاریخچه گلایسین

گلایسین در سال 1820 توسط شیمیدان فرانسوی به نام هنری براکونوت در هنگامی که ژلاتین را با جوشاندن آن با سولفوریک اسید هیدرولیز کرد، کشف شد. او در ابتدا آن را شکر ژلاتین نام نهاد اما شیمیدان فرانسوی ژان باتیست بوزینه گلو نشان داد که حاوی نیتروژن است. دانشمند آمریکایی نورتون هورفورد که در آن زمان دانشجوی شیمیدان آلمانی، جاستوس فون لیبیگ بود، نام گلیکوکول را پیشنهاد داد. با این حال، برزلیوس، دانشمند سوئدی، نام ساده تر گلایسین را پیشنهاد کرد. این نام از کلمه یونانی به معنی مزه شیرین گرفته شده است. در سال 1858 شیمیدان فرانسوی، آگوست کاهورس مشخص کرد که گلایسین یک آمین استیک اسید است.

تولید گلایسین

دو فرایند اصلی تولید این آمینواسید شامل آمیناسیون اسید کلرواستیک با آمونیاک است که گلایسین و کلرید آمونیوم را تولید می کند. روش دیگر، سنتز آمینواسید Strecker است که روش اصلی سنتز این آمینواسید در ایالات متحده و ژاپن می باشد. سالانه حدود ۱۵ هزار تن گلایسین از این طریق تولید می شود.

کاربرد گلایسین

گلایسین جهت معلق کردن مواد در آبمیوه ها و آبلیمو در صنایع غذایی کاربرد ویژه ای دارد. همچنین به دلیل ارزش غذایی پایین در مواد غذایی خیلی مورد استفاده قرار نمی گیرد ولی به عنوان یک طعم دهنده کاربرد دارد. این آمینو اسید طعم شیرین ملایمی دارد و مزه نهایی ساخارین را می پوشاند. این ماده همچنین دارای خاصیت نگهدارنده است که به دلیل تشکیل کمپلکس با یون های فلزی می باشد. مجتمع های فلزی گلایسینات، برای مثال گلایسینات مس(II) به عنوان مکمل خوراک دام استفاده می شوند.

گلایسین واسطه ای در سنتز انواع محصولات شیمیایی است. این ماده در ساخت علف کش های گلیفوزات، ایپرودیون، گلیفوزین کاربرد دار. این ماده به عنوان واسطه دارویی مانند تیام فنیکل نیز کاربرد دارد. این آمینواسید در تحقیقات آزمایشگاهی یک عامل مهم برای برخی از محلولهای مورد استفاده در روش SDS-PAGE برای تجزیه و تحلیل پروتئین ها است. این ماده به عنوان یک عامل بافری کننده، حافظ pH و بازدارنده از آسیب دیدن نمونه در حین الکتروفورز عمل می کند. گلایسین همچنین برای از بین بردن آنتی بادی های حاوی برچسب پروتئینی از غشاهای وسترن بلات استفاده می شود تا اجازه جستجوی پروتئین های بیشمار را از طریق ژل SDS-PAGE به ما بدهد که این کار باعث شده تا داده های بیشتری از یک نمونه استخراج شوند، قابلیت اطمینان داده ها افزایش یابد و میزان پردازش نمونه و تعداد نمونه های مورد نیاز کاهش یابد. گلایسین به راحتی به عنوان یک مکمل غذایی به شکل کپسول یا پودر در دسترس است. همچنین فرم پودری آن به راحتی در آب حل می شود و طعمی شیرین دارد.